Dù có hiện đại đến đâu thì mỗi ngôi nhà người Việt Nam đều muốn có một không gian thờ cúng.
Tuy nhiên, hiện nhiều nhiều căn hộ chung cư không được nhà thiết kế và chủ đầu tư quan tâm đến điều này. Đa số khách hàng mua chung cư thường phải tự tìm kiếm một khoảng trống nhất định nào đó trong phòng khách hoặc không gian sinh hoạt chung, kê tủ thờ vào, hoặc gắn một trang thờ trên cao. Nhiều nhà cẩn thận hơn, đi lên tầng trên xem ngay chỗ nhà mình làm bàn thờ thì nhà người ta làm gì? Bàn thờ nhà mình có nằm bên dưới giường ngủ hay nơi trẻ em chạy nhảy chơi đùa không, vì sợ bị “động bàn thờ”.
Từ tâm thức đến cách thức bài trí nhà cửa, người phương Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng luôn đặt nơi thờ cúng tại vị trí trang trọng nhất. .Trong nhà ở dân gian, bàn thờ cố định tại Trung Cung (khu vực trung tâm của nhà). Bước vào cửa chính có thể gặp bàn thờ và bộ bàn ghế tiếp khách, là một xếp đặt quen thuộc, hài hòa với cấu trúc không gian nhà ở truyền thống vốn có hàng hiên và sân vườn bao bọc chung quanh.
Tuy nhiên hiện nay với cuộc sống của đại đa số các gia đình ở thành thị hay chung cư với diện tích rất hạn chế việc có một căn phòng thờ chuẩn mực của Cha ông thì rất khó .Chính vì lẽ đó mà Đồ gỗ kiến trúc xin được tư vấn cho độc giả một số quy định tối thiểu nhất cho việc đặt vị trí , bài trí cho bàn thờ chung cư để khỏi thất lễ với Gia Tiên .
I. Những lưu ý khi lựa chọn vị trí đặt Bàn thờ
Trong phong thủy, bàn thờ cần phải “tọa cát hướng cát” tức là nằm ở vị trí tốt và nhìn ra hướng tốt so với tuổi của gia chủ. Phía sau bàn thờ cần phải là tường vững chãi, không được dựa vào tường kính hoặc cửa sổ… Việc đặt bàn thờ đối diện cửa ra vào nếu thỏa mãn về phương vị và hướng thì là một cách bố trí tốt về phong thủy.
Đặt bàn thờ cần nên lấy một vị trí thoáng, nhưng không được nhìn thẳng bếp và giường ngủ. Xung quanh bàn thờ cần làm rèm bằng hoa văn cổ, khi đốt hương để thờ cúng bạn kéo rèm lên, sau khi hết hương thì buông rèm, để giữ cho không gian thờ cúng được thanh tịnh.
Phải thường xuyên thắp nhang, trong nhà mới ấm cúng
Không gian đặt bàn thờ phải đủ thông thoáng. Không nên đặt bàn thờ cao quá gây khó khăn cho việc thờ cúng, cũng không nên đặt thấp quá thiếu trang nghiêm
Khi thiết kế hay bài trí, sắp đặt cho không gian thờ cúng bạn phải lưu ý tránh đặt bàn thờ gần luồng hút gió mạnh, gây “động” và có thể thổi tàn lửa nhang ra chỗ khác gây cháy. Mặt bàn thờ nên đặt một tấm kính để đảm bảo an toàn tránh lửa bén. Tuyệt đối không được đặt bàn thờ bên dưới phòng vệ sinh, phòng trẻ em chơi đùa… làm giảm tính tôn nghiêm.
II. Những lưu ý khi sắp xếp bài trí trên bàn thờ
1. Bài vị tổ tiên không được cao hơn tượng Thần, Phật
Nếu bài vị tổ tiên đặt cao hơn tượng Thần, Phật sẽ khiến trong nhà “hạ phạm thượng”, “nô phụ chủ”, “thiên địa điên đảo”, “Nữ cường nam suy”.
2. Không nên thờ cùng một lúc 3 họ trở lên
Bạn nên nhớ không nên thờ cùng một lúc 3 họ trở lên (thông thường là hai họ Nội Ngoại). Nhiều người có thói quen thờ cùng một lúc nhiều họ. Tốt nhất chỉ nên thờ họ của gia chủ. Nếu phạm phải điều này gia đình thường loạn, vận may giảm sút.
3. Bàn thờ Tổ tiên không đặt ở trung tâm nhà
Bàn thờ Tổ tiên bạn tuyệt đối không đặt ở trung tâm nhà, vì sợ Hung.
4 Không nên đặt bàn thờ Tổ Tiên đối mặt với bàn thờ Phật : điều này không tốt chút nào.
5. Không đặt bàn thờ dưới xà nhà
Bạn không nên đặt bàn thờ dưới xà nhà vì ảnh hưởng đến tài vận không ổn định. Sức khỏe của các thành viên trong gia đình bị ảnh hưởng xấu. Toàn gia khó đón được quý nhân phù trợ. Nghiêm trọng hơn khi sao Thái Tuế chiếu vào, người trong nhà sẽ gặp tai nạn khôn lường. Nếu trường hợp này xảy ra, nên lắp trần giả để hóa giải. Nếu trần giả quá thấp, gia chủ có thể làm tủ thờ để cải thiện tình trạng. Không nên mua bàn thờ đóng sẵn. Vì nó không có hiệu quả cho việc hóa giải này.
6. Đặt bát hương mỗi nhà chỉ nên có 2 hoặc 3 bát hương trên một bàn thờ
Một bát hương thờ ngũ vị thần tài để ở vị trí cao nhất. Một bát hương thờ gia tiên, tổ phụ, các bậc bề trên. Một bát thờ huynh đệ, tỷ muội, con cháu.
7. Không nên đặt bàn thờ Tổ Tiên hướng vào nhà vệ sinh: vì đặt cạnh nhà vệ sinh sẽ làm bàn thờ bị ô uế không tốt chút nào. Tuyệt đối không nên đặt trong phòng ngủ, những nơi không sạch sẽ,
8. Không nên treo ảnh người quá cố cao hơn bàn thờ
9. Bàn thờ phải luôn sạch sẽ và thường xuyên thắp nhang.
Điều này đặc biệt quan trọng nếu bàn thờ hướng trực tiếp ra cửa chính. Tượng thần thánh hoặc vật thể thiêng game phải đặt trên bàn kệ cao. Đèn trên bàn thờ luôn bật sáng để thu hút năng lượng dương.